Trên thị trường dược phẩm hiện nay tồn tại một số thông tin về sản phẩm thuốc Colistin , tuy nhiên những thông tin đưa ra chưa giải đáp được đầy đủ thắc mắc cũng như sự quan tâm cho bạn đọc. Chính vì vậy, ở bài viết này, Heal Central xin được giải đáp cho bạn những thắc mắc cơ bản về Colistin như: Colistin là thuốc gì? Thuốc Colistin có tác dụng gì? Cần lưu ý gì khi sử dụng Colistin để có được hiệu quả tốt nhất và tránh được những tác dụng không mong muốn? Thuốc Colistin được bán ở đâu, với giá bao nhiêu? Dưới đây là phần thông tin chi tiết.
Colistin là thuốc gì?
Thuốc Colistin là một loại thuốc được phân bổ vào nhóm các loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm polymyxin B được sản xuất từ các chủng vi khuẩn Paenibacillus polymyxa dùng để tiêu diệt các chủng vi khuẩn gây nên tình trạng nhiễm khuẩn nặng trên đường tiêu hoá , hô hấp, màng não…
Thuốc có thành phần chính là colistimethat natri với hàm lượng 1500000 UI, thuốc dạng siro có thành phần colistin sulfat có hàm lượng 250000 UI/ 5ml . Ngoài ra thuốc còn có sự kết hợp vừa đủ của các loại tá dược.
Giá thuốc Colistin
Thuốc được sản xuất bởi công ty dược phẩm nổi tiếng của Ba Lan. Thuốc được nhập khẩu trực tiếp về Việt Nam
Bạn có thể mua thuốc trên các nhà thuốc và trung tâm thuốc có uy tín trên toàn quốc. Hiện nay trên thị trường chó bán sản phẩm trên với giá dao động phù hợp với giá khoảng 95000 đồng/ 1 lọ thuốc 5ml.
Lưu ý: Thuốc chỉ được bán theo đơn nên khi mua thuốc bạn nên mang theo đơn của bác sĩ. Nên tìm đến các quầy thuốc có uy tín để tìm mua sản phẩm, tránh mua phải hàng kém chất lượng
Tác dụng của thuốc Colistin
Như trên đã viết thì thuốc có thành phần chính là colistin. Cơ chế hoạt động của nó cũng giống như các polymycin B khác.
Với thuốc Colistin sulfat dùng theo đường uống để điều trị nhiễm khuẩn đường tiêu hoá, thuốc phát huy tác dụng tại chỗ mà không tiêu diệt hay ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn có lợi.
Với thành phần là colistin natri mesilat dùng để điều trị các nhiễm khuẩn nặng như nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não…thuốc có tác dụng tốt do vi khuẩn đã được phân lập và nhạy cảm với thuốc
Ngoài ra với dạng dùng bôi ngoài tai hay hít để điều trị các nhiễm khuẩn đường hô hấp, thuốc có tác dụng kháng sinh tại chỗ
Colistin sulfat có tác dụng kém hơn colistin natri mesilat, và cả hai dạng này đều có tác dụng kém hơn các polymyxin B. Và dù cho là dạng colistin nào đi chăng nữa thì thuốc đều hoạt động theo cơ chế làm thay đổi tính thấm ở màng lọc tế bào vi khuẩn, ngay cả khi tế bào đang ở trạng thái nghỉ ngơi, do vậy mà tiêu diệt được vi khuẩn
Chỉ định
Với công dụng điều trị các nhiễm khuẩn nặng trên đường tiêu hoá, hô hấp, màng não…
Thuốc thường được các bác sĩ chỉ định dùng cho những trường hợp sau đây:
Dùng cho những bệnh nhân bị nhiễm khuẩn đường tiêu hoá đã được chẩn đoán xác định và nuôi cấy định danh vi khuẩn. Có thể phối hợp với các thuốc kháng sinh khác để thử nghiệm tác dụng của thuốc đối với từng trường hợp bệnh nhân cụ thể.
Chỉ định dùng cho các nhiễm khuẩn khác như nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, viêm đường tiết niệu sinh dục, nhiễm khuẩn thận…. mà sử dụng các thuốc kháng sinh thông thường không có tác dụng. Có thể thử nghiệm đặc biệt cho trường hợp nhiễm khuẩn do vi khuẩn gram âm
Các nhiễm khuẩn đường hô hấp : dùng thuốc dạng siro và cho người bệnh thở khí dung
Nhiễm khuẩn ống tai ngoài, viêm tai: dùng dạng dung dịch để nhỏ vào tai
Cách dùng – liều dùng
Vì thuốc được bào chế dưới nhiều dạng thuốc là viên nén và dạng dung dịch, dạng thuốc bột pha tiêm. Vì vậy tuỳ theo từng trường hợp cụ thể mà linh động sử dụng thuốc và tuân theo chỉ định của bác sĩ.
Cách dùng thuốc thì có thể dùng theo đường uống với dạng viên nén. Dùng tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch với dạng thuốc bột pha tiêm hay theo đường để bệnh nhân hít với dạng dung dịch.
Chỉ được sử dụng thuốc dưới sự hỗ trợ của nhân viên y tế
Dùng theo đường uống:
Với người lớn liều khuyên dùng 1,5-3 triệu colistin sunfat tính theo đơn vị quốc tế tương đương 50-100mg colistin base. Ngày dùng 3 lần chia 3 bữa.
Với trẻ cân nặng từ 15-30kg dùng mỗi lần 750 000-1 500 000 đơn vị quốc tế dùng cho 1 lần. ngày dùng 3 lần
Với trẻ cân nặng từ dưới 15kg dùng liều thấp hơn là 250 000-500 000/ lần sử dụng. ngày dùng 3 lần
Dùng theo đường tiêm:
Liều khuyên dùng là dùng 2 triệu đơn vị/ 1 lần sử dụng. ngày tiêm 3 lần. Hoặc có thể dùng theo đường truyền tĩnh mạch thì dùng tổng liều 6 triệu đơn vị/ngày
Với nhiễm khuẩn đường hô hấp dùng thuốc theo đường hít vào: cũng dùng với tổng liều 6 triệu đơn vị/ngày
Tác dụng phụ
Dù đã được nghiên cứu rất kĩ và thử nghiệm trên cả động vật và con người nhưng bản chất của thuốc là một loại kháng sinh có khả năng diệt khuẩn cao nên thuốc vẫn không thể tránh khỏi các tác dụng phụ gây ra cho người bệnh:
Nặng nề nhất là phải kể đến thận: có tới 20% số người sử dụng gặp các tác dụng không mong muốn liên quan đến thận như suy giảm chức năng thận, viêm thận kẽ, hoại tử ống thận,suy thận. Tuy nhiên những tổn thương này vẫn còn hồi phục được sau khi ngưng sử dụng thuốc.
Các phản ứng dị ứng: sốt, nổi ban, mẩn ngứa, nổi mề đay, co thắt cơ trơn khi phế quản… nặng nề hơn có thể gặp phải sốc phản vệ. Vì vậy mà cần theo dõi thật chặt chẽ tình trạng người bệnh trước và sau khi dùng thuốc
Ảnh hưởng đến hệ thần kinh: bệnh nhân rối loạn cảm giác , loạn vận mạch nặng nề hơn là mất điều hoà vận động, co giật,….
Tại chỗ: Đau nơi tiêm, vùng tiêm sung huyết phù nề
Tổn thương ống tai, kích ứng tai, có thể điếc hay giảm thính lực khi dùng thuốc nhỏ ngoài tai
Kích ứng màng nào trong viêm màng não có sử dụng thuốc tiêm vào ống tuỷ
Tuy nhiên những tác dụng trên chỉ gặp ở một số ít trường hợp vì vậy bạn không cần phải quá lo lắng.
Trường hợp không được sử dụng thuốc
Không dùng cho người mẫn cảm với bất kì thành phần nào của thuốc, người bệnh có tiền sử bị dị ứng với polymyxin
Không dùng cho trẻ dưới 2 tháng tuổi
Bệnh nhân suy giảm chức năng gan thận, gan thận không đảm bảo được sự chuyển hoá và thải trừ của thuốc
Bệnh nhân bị nhược cơ, yếu cơ, bệnh lý bẩm sinh mềm cơ, yếu tay chân, teo cơ…
Người bệnh gây mê trong cuộc phẫu thuật có sử dụng hydroxydion
Tương tác khi sử dụng chung với thuốc khác
Vì colistin gây tổn thương cho tạng thận nên không dùng cùng với các thuốc kháng sinh nhóm khác như cephalosporin, aminoglycosid vì càng gây thêm những tổn thương nặng nề hơn
Các thuốc giãn cơ như tubocurarin, fazidinium bromid…. Khi sử dụng đồng thời với colistin làm tăng tác dụng ức chế thần kinh, do vậy cần điều chỉnh liều lượng sao cho phù hợp
Ngoài ra có thể tăng hấp thu colistin khi dùng chung với các thuốc làm giảm nhu động ruột… cần điều chỉnh liều lượng
Trên đây không phải là tất cả những thuốc có tương tác với Colistin. Vì vậy tốt nhất khi sử dụng thuốc bạn nên liệt kê tất cả những thuốc mà bạn đang sử dụng cho bác sĩ hoặc dược sĩ biết
Những lưu ý trong quá trình sử dụng thuốc
Vì là thuốc kháng sinh nên trước khi dùng thuốc nên thử phản ứng của cơ thể với thuốc bằng các test nhanh như test lẩy da…
Với phụ nữ có thai và cho con bú: vì thuốc có thể đi qua nhau thai và bài tiết trong sữa mẹ nên không nên dùng thuốc cho những đối tượng này. Trong trường hợp cần thiết phải sử dụng thuốc thì nên cân nhắc giữa lợi ích và yếu tố nguy cơ cho sức khoẻ.
Không được quá lạm dụng thuốc vì nếu dùng dài ngày có thể dẫn tới nhờn thuốc, cac vi khuẩn không còn nhạy cảm với thuốc và như vậy sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong điều trị tiếp theo
Nhân viên y tế theo dõi chặt chẽ tình trạng của người bệnh trước và sau khi dùng thuốc để tránh những tai biến và biến chứng xảy ra khi dùng thuốc. Cần tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ và đảm bảo liều lượng dùng
Cách xử trí quá liều, quên liều
Quá liều: Vì thuốc chỉ được sử dụng và bán theo đơn kê toa của bác sĩ cho nên ít khi xảy ra trường hợp dùng quá liều thuốc đã chỉ định. Khi dùng quá liều thì nên dừng lại ngay và theo dõi các triệu chứng phản ứng của cơ thể. Điều trị theo hướng làm giảm các triệu chứng và lọc máu.
Quên liều: vì thuốc được chỉ định và sử dụng dưới sự hỗ trợ của nhân viên y tế nên ít khi xảy ra quá liều. Vì vậy nếu nhân viên y tế có bỏ sót hay quên thì bạn nên hỏi ý kiến và được giải đáp thắc mắc.
Lưu ý: vì thuốc chỉ được sử dụng khi có sự kê toa vì vậy mà bạn nên tuân thủ đúng chỉ định và phối hợp, hợp tác với nhân viên y tế
