Sau khi xuất tinh – tinh trùng sống được bao lâu ngoài môi trường?

Nhiều người luôn thắc mắc rằng tinh trùng có thể sống được bao lâu trong cơ thể và sau khi xuất tinh, có những yếu tố nào có thể làm ảnh hưởng đến đời sống của tinh trùng. Tìm hiểu về những vấn đề này sẽ là nền tảng giúp ích rất nhiều cho các cặp vợ chồng có thể lựa chọn thời điểm sinh con theo ý muốn, đồng thời phòng tránh được các nguy cơ có thể xảy ra. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp một cách đầy đủ về những điều mà nhiều người đang băn khoăn!

Tinh trùng là gì?

Tinh trùng (có tên tiếng Anh là Spermatozoon) là tế bào đơn bội có nhiệm vụ thực hiện chức năng sinh sản của nam giới. Để tạo nên một bào thai cần có sự kết hợp giữa tinh trùng của người đàn ông và trứng của người phụ nữ, vì vậy, tinh trùng là một tế bào quan trọng để duy trì nòi giống cho con người

Tinh trùng có kích thước rất nhỏ (mắt thường không thể nhìn thấy), mang 23 nhiễm sắc thể, được sản xuất ở tinh hoàn trong các ống sinh tinh. Tinh trùng có phần đầu hình oval, phần cổ mềm mại (giúp đầu di chuyển dễ dàng) và phần đuôi mỏng thon dần giúp chúng di chuyển một cách thuận lợi.

Mỗi ngày, có khoảng vài trăm triệu tinh trùng được sản xuất ra ở tinh hoàn nam giới. Nếu tinh trùng đi vào tử cùng của người phụ nữ, gặp được trứng thì có khả năng xảy ra được hiện tượng thụ thai, từ đó tạo ra một sự sống mới.

Tìm hiểu thêm: Xuất tinh sớm là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và thuốc điều trị hiệu quả

Tinh trùng sống được bao lâu khi xuất tinh

Thời gian sống của tinh trùng sau khi xuất tinh (sau khi bị đẩy ra khỏi niệu đạo nam giới) phụ thuộc rất lớn vào các yếu tố môi trường xung quanh.

Ở trong môi trường không khí

Tinh trùng có thời gian sống khá ngắn khi rời khỏi đường sinh dục của nam giới hoặc khi không nằm trong âm đạo của nữ giới bởi các tác nhân của không khí như: nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, các vi khuẩn có hại có thể khiến chúng bị phân hủy nhanh hơn. Khi tinh trùng ra ngoài không khí, chúng có thể chết sau vài phút hoặc chết ngay khi xuất tinh ở trong môi trường khô ráo. Trong trường hợp tinh trùng tồn tại trong môi trường có chứa tinh dịch của nam giới ở ngoài không khí ví dụ như ở bao quy đầu, thời gian sống sót của chúng có thể lên đến 20 -24 giờ sau khi xuất tinh

Trong âm đạo của người phụ nữ

Thời gian sống của tinh trùng trong âm đạo của người phụ nữ phụ thuộc rất lớn vào độ pH ở môi trường này. Thông thường, môi trường âm đạo có độ pH thiên về acid (pH trong khoảng 3,5 – 4) để tiêu diệt các loại vi khuẩn, nấm có khả năng gây nguy hại cho vùng kín. Trong điều kiện này, tinh trùng sẽ bị tiêu diệt rất nhanh và chỉ có các tinh trùng khỏe mạnh, chất lượng tốt mới có thể tiếp tục tồn tại và đi tiếp. Khi pH của âm đạo thay đổi lên khoảng 8 thì thời gian sống của tinh trùng sẽ dài hơn. Chúng có thể tồn tại trong khoảng 2 giờ ở âm đạo và đây được coi là điều kiện lý tưởng để dễ dàng thụ thai

Sau khi đa số các tinh trùng chết ở âm đạo, sản phẩm tạo thành của chúng khi chết đi có tác dụng làm nâng cao pH và tạo điều kiện thuận lợi cho các “tinh binh” sống sót có thể tiếp tục di chuyển sâu vào bên trong, vào được tử cung và có thể gặp được trứng để thụ tinh

Trong bao cao su

Khi ở trong bao cao su, tinh trùng không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố của môi trường bên ngoài như không khí, ánh sáng, độ ẩm, lại được tồn tại trong tinh dịch có tác dụng bảo vệ tinh trùng, do vậy thời gian sống của tinh trùng sẽ được kéo dài ra đáng kể.

Theo các nghiên cứu, tinh trùng có thể sống sót trong bao cao su trong thời gian khoảng 12 giờ đến 24 giờ sau khi xuất tinh. Thời gian này thay đổi phụ thuộc vào chất lượng của bao cao su (ví dụ bao cao su có chứa chất diệt tinh trùng thì chúng sẽ dễ bị tiêu diệt hơn) và nhiệt độ ngoài môi trường.

Trong môi trường nước

Một dạng môi trường nước có thể kéo dài tuổi thọ của tinh trùng đó chính là tinh dịch (có tỉ lệ cao là nước). Khi tồn tại trong tinh dịch, tinh trùng có thể có thời gian sống từ vài giờ lên tới 1 ngày.

Thời gian sống của tinh trùng trong môi trường nước cũng phụ thuộc vào nhiệt độ của nước và nhiệt độ của môi trường xung quanh. Trong môi trường nước ấm (khoảng nhiệt độ 35 – 36 độ C) thời gian sống của tinh trùng giảm xuống còn 10 -15 phút. Tuy nhiên, trong điều kiện nước nóng thì tinh trùng không thể sống sót mà sẽ chết ngay lập tức

Ở nhiệt độ cao

Thời gian sống của tinh trùng bị ảnh hưởng rất lớn bởi nhiệt độ. Nhiệt độ càng cao thì thời gian sống càng giảm xuống. Ở nhiệt độ sôi (100 độ C), tinh trùng sẽ chết ngay lập tức

Trên quần áo

Khi tinh trùng bị bắn lên quần áo, ga trải giường, nền nhà hoặc mặt bàn, chúng thường không thể sống sót được lâu mà sẽ chết ngay sau khi tinh dịch khô. Thời gian này có thể là vài phút thậm chí là vài giây tùy thuộc vào nhiệt độ độ ẩm của môi trường xung quanh

Những yếu tố ảnh hưởng đến sức sống của tinh trùng

Có rất nhiều yếu tố có ảnh hưởng đến tuổi thọ của tinh trùng, trong đó có thể kể đến một số nguyên nhân chính sau:

Tuổi tác

Tuổi thọ của tinh trùng phụ thuộc rất lớn vào độ tuổi sinh lý của người đàn ông. Tuổi càng trẻ thì chất lượng tinh trùng và sức sống của tinh trùng càng cao, trong khi càng nhiều tuổi thì sức khỏe của tinh trùng cũng giảm sút. Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nam giới ở độ tuổi 20 – 40 tuổi có lượng tinh trùng khỏe mạnh rất cao, tinh trùng có chất lượng tốt, sức sống lâu bền và dễ dàng xâm nhập vào tử cung người phụ nữ. Trong khi đó, đối với những người đàn ông lớn hơn 40 tuổi, tỷ lệ này sẽ giảm đi 0.7% và đến khi bước vào độ tuổi 60, tỷ lệ tinh trùng bị dị dạng, sức khỏe yếu, dễ bị tiêu diệt lên đến trên 80%

Rượu bia, thuốc lá

Các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng một cách đáng kể. Trong thuốc lá có các chất chuyển hóa có thể gây tích tụ trong tinh dịch, từ đó làm kìm hãm sự hoạt động của hệ thống enzym choline acetyltransferase – là một loại enzym quan trọng ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của tinh dịch. Ngoài ra, việc sử dụng thuốc lá lâu ngày và uống rượu bia thường xuyên sẽ làm giảm nồng độ testosterone trong máu. Đây là một hormon có vai trò quan trọng và tham gia vào việc sản xuất tinh trùng, do đó việc sử dụng rượu bia thuốc lá sẽ ảnh hưởng lớn đến sức sống của tinh trùng

Thể dục thể thao

Tập luyện thể dục thể thao là một cách thường được nam giới lựa chọn để rèn luyện thân thể, nâng cao sức khỏe. Tuy nhiên, điều này có thể trở thành một yếu tố bất lợi nếu bạn tập luyện và hoạt động một cách quá mức. Bởi khi tập thể dục thể thao quá nhiều, cơ thể sẽ bị căng thẳng quá mức, vùng kín trở nên nóng và ẩm, không còn thoáng mát. Chính việc tăng nhiệt độ cơ thể đặc biệt ở bộ phận sinh dục sẽ khiến tuyến sinh dục giảm khả năng sản xuất tinh trùng đồng thời còn làm giảm chất lượng tinh trùng một cách đáng kể

Trả lời một số câu hỏi thường gặp

Tinh trùng dính vào bên ngoài âm đạo có thai không?

Một số cặp đôi khi quan hệ thường tránh thai bằng cách xuất tinh ở bên ngoài âm đạo. Tuy nhiên việc này vẫn khiến nhiều người băn khoăn vì liệu rằng đây có phải là cách tránh thai an toàn, tinh trùng dính vào bên ngoài âm đạo thì có thể dẫn đến có thai không? Có thể khẳng định này, khả năng có thai là rất thấp, bởi vì muốn thụ thai được thì tinh trùng phải đi qua âm đạo của người phụ nữ, đến tử cung gặp trứng thì mới có thể thụ tinh. Khi xuất tinh ở bên ngoài âm đạo, thời gian sống của tinh trùng là rất ngắn, trong khi đoạn đường từ âm đạo đến tử cung là khá dài, thêm nữa với môi trường pH acid của âm đạo nên việc tinh trùng có thể sống sót bơi qua âm đạo là một điều khó xảy ra

Tuy nhiên, trong trường hợp tinh trùng dính vào tay, sau đó bạn lại dùng tay để kích thích sâu vào trong âm đạo thì có thể tạo điều kiện cho tinh trùng gặp được trứng trong tử cung. Khi đó, nếu tinh trùng vẫn còn thực sự khỏe mạnh thì có thể xảy ra hiện tượng thụ tinh. Tuy nhiên tỷ lệ này là cực kì thấp và hiếm gặp do khi dính vào tay thì sức khỏe của tinh trùng đã giảm đi rất nhiều

Tinh trùng dính vào tay sống được bao lâu?

Tinh trùng dính vào tay cũng như ở bên ngoài không khí, có thời gian sống sót chỉ vào khoảng vài phút, thậm chí là vài giây nếu ở trong môi trường khô ráo, nhiệt độ cao. Do vậy, cho dù bạn dùng tay dính tinh trùng chạm ngay vào âm đạo và sâu đến tử cung của bạn tình thì khả năng mang thai cũng là rất hiếm gặp

Tinh trùng rửa bằng nước có sạch không?

Tinh trùng có được rửa sạch bằng nước không còn phụ thuộc vào nhiệt độ của nước mà bạn sử dụng để rửa. Nếu bạn dùng nước ấm để rửa tinh trùng, chúng sẽ không chết ngay mà có thể tồn tại trong khoảng 10 -15 phút. Tuy nhiên nếu bạn sử dụng nước lạnh hoặc nước quá nóng để rửa, tinh trùng có thể chết ngay lập tức và sẽ được rửa sạch hoàn toàn

Xà phòng có diệt được tinh trùng không?

Nghiên cứu đã chứng minh rằng, các loại chất tẩy rửa đều có khả năng diệt được tinh trùng một cách mạnh mẽ. Bởi các chất này đều có tính kháng khuẩn, có độ pH không phù hợp với điều kiện sống của tinh trùng nên có thể dễ dàng tiêu diệt chúng khi tiếp xúc

Tuy nhiên, cần cân nhắc khi sử dụng xà phòng để rửa ở vùng âm đạo với mục đích diệt tinh trùng, vì rất nhiều loại xà phòng có ảnh hưởng không tốt đến môi trường âm đạo. Chỉ nên sử dụng xà phòng để rửa ở tay, chân (ví dụ tinh trùng dính lên tay) và sử dụng các loại nước rửa phụ khoa chuyên dụng để đảm bảo an toàn cho vùng nhạy cảm.

Tìm hiểu thêm: Yếu sinh lý ở nam giới: Nguyên nhân, dấu hiệu & cách khắc phục tại nhà