Sốt xuất huyết (Dengue Fever) là một bệnh truyền nhiễm do muỗi là vật kí sinh và có 4 type gây bệnh. Bệnh này từng được gọi là sốt “gãy xương” vì đôi khi gây ra đau khớp và đau cơ nghiêm trọng mà cảm giác như xương bị gãy. Bệnh sốt xuất huyết đã được biết đến từ khoảng hơn 200 năm trước.
Ở Việt Nam, sốt xuất huyết là một dịch bệnh thường nổi lên vào mùa nóng và có tốc độ lây lan cao và đòi hỏi một nguồn y tế khá cao mỗi năm. Bệnh có những triệu chứng ban đầu ít khác biệt so với những cơn sốt thông thường nên hay dẫn đến những xử trí chưa chính xác ban đầu. Bài viết sau, Heal Central sẽ phân tích một số đặc điểm của bệnh lý này, cách điều trị cũng như phòng ngừa sốt xuất huyết.
Sốt xuất huyết là bệnh gì?
Sốt xuất huyết (Dengue fever) là một bệnh sốt nặng do virus sốt xuất huyết của muỗi gây ra (DENVs), bao gồm bốn loại huyết thanh (DENV 1 đến 4). Đây là loài muỗi thuộc họ Flaviviridae, chi Flavachus, được dân gian gọi là muỗi vằn. Tất cả bốn kiểu huyết thanh DENV đã xuất hiện trong các khu rừng ở Đông Nam Á.
Do vậy, ở Việt Nam, có đầy đủ 4 type của sốt xuất huyết. Vì thế, không giống như các bệnh do virus khác, khi bạn đã mắc sốt xuất huyết một lần, bạn hoàn toàn có thể mắc lại nếu như nguồn lây lần hai mang type kháng nguyên khác.
Nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết
Nguyên nhân gây sốt xuất huyết chính là virus sốt xuất huyết được mang bởi vật chủ là muỗi. Virus sốt xuất huyết là một loại virus có vật liệu di truyền là 1 chuỗi ARN. Bộ gen RNA bao gồm khoảng 10.700 nucleotide và mã hóa một chuỗi polyprotein dài 3,411 axit amin chứa ba protein cấu trúc (capsid [C], màng tiền chất [prM] và vỏ bọc [E]) và bảy protein không cấu trúc (NS) (NS1), NS2A, NS2B, NS3, NS4A, NS4B và NS5). Các protein cấu trúc là thành phần của virus trưởng thành trong khi protein NS chỉ được biểu hiện trong tế bào bị nhiễm và không được cấu tạo để thành các virus trưởng thành. Các protein cấu trúc không liên quan đến sự sao chép bộ gen của virus.
Virus sốt xuất huyết (DENVs) gây ra bệnh do virus arthropod phổ biến nhất ở người với 50 đến 100 triệu người mỗi năm. Do thiếu vắc-xin và thuốc chống virus, biện pháp kiểm soát duy nhất là hạn chế muỗi Aedes (muỗi vằn). Nhiễm virus sốt xuất huyết có thể không có triệu chứng hoặc bệnh sốt cấp tính tự giới hạn, tuy nhiên, có nhiều trường hợp sốt mức độ nghiêm trọng.
Virus sốt xuất huyết hiện là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh arbovirus trên toàn cầu và tất cả bốn loại huyết thanh của DENV có thể được tìm thấy trên toàn thế giới. Hơn 100 quốc gia là đặc hữu, chủ yếu ảnh hưởng đến 2,5 tỷ dân trong khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới cũng như 120 triệu khách du lịch đến các khu vực này mỗi năm (số liệu thống kê năm 2009). Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính tỷ lệ mắc hàng năm khoảng 100 triệu ca nhiễm, với khoảng 500.000 người bị sốt xuất huyết (DHF) phải nhập viện, tỷ lệ lớn là trẻ em. DHF có thể phát triển thành hội chứng sốc sốt xuất huyết (DSS) trong đó tỷ lệ tử vong xấp xỉ 1% đến 2,5%.
Sinh lý bệnh sốt xuất huyết
Mặc dù đã có rất nhiều nghiên cứu chuyên sâu, các cơ chế cơ bản gây ra sốt xuất huyết nghiêm trọng vẫn chưa được hiểu rõ do thiếu các mô hình động vật và bệnh nhiễm thích hợp. Tuy nhiên, các cơ chế cơ bản của rò rỉ mạch máu và xuất huyết không được đặc trưng tốt. Nồng độ của các cytokine trong huyết tương và viêm mạch hoạt hóa trước và tại thời điểm rò rỉ huyết tương ở bệnh nhân mắc chứng sốt xuất huyết đe dọa tính mạng cho thấy rằng việc sản xuất cytokine quá mức (một cơn bão ‘cytokine’) gây ra tăng tính thấm của mạch máu. Dữ liệu hiện có đề xuất rằng kết quả của nhiễm virus sốt xuất huyết DENV phụ thuộc vào sự cân bằng giữa các phản ứng miễn dịch thuận lợi kiểm soát sự nhân lên của virus và không thuận lợi tăng cường tính thấm viêm và mạch máu. Việc thiếu các dấu hiệu miễn dịch đáng tin cậy cho các phản ứng miễn dịch bảo vệ hoặc bệnh lý đối với DENV và thiếu một mô hình động vật phù hợp cho bệnh sốt xuất huyết cản trở sự hiểu biết về bệnh sinh sốt xuất huyết.
Quá trình muỗi lấy virus từ người
Muỗi có thể bị nhiễm bệnh từ những người bị nhiễm virus với virus sốt xuất huyết (DENV). Sau khi virus sốt xuất huyết được truyền vào máu người, virus nhân lên trong ruột muỗi, trước khi xâm nhập các mô khác, bao gồm cả tuyến nước bọt của muỗi. Thời gian từ khi nạp virus đến khi truyền virus đến vật chủ mới được gọi là thời gian ủ bệnh bên ngoài (EIP). Thời gian ủ bệnh kéo dài khoảng 8-12 ngày khi nhiệt độ môi trường nằm trong khoảng 25-28 ° C. Độ dài của thời kỳ ủ bệnh bên ngoài không chỉ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ môi trường; mà còn phụ thuộc vào một số yếu tố như: Biến thiên nhiệt độ trong ngày, kiểu gen của virus và nồng độ virus ban đầu. Sau khi lây nhiễm, muỗi có khả năng truyền virus cho đến hết đời.
Lây truyền virus từ muỗi sang người
Virus sốt xuất huyết được truyền sang người qua vết đốt của muỗi cái mang virus, trong đó, phần lớn các ca bệnh là do muỗi Aedes aegypti. Sau thời gian ủ bệnh là 3 đến 15 ngày (thường là 5 đến 8 ngày), sốt xuất huyết cơ bản bắt đầu bằng một cơn sốt cao đột ngột. Trong giai đoạn sốt, mất nước có thể gây rối loạn thần kinh và co giật do sốt ở trẻ nhỏ. Tình trạng này được tự giới hạn thông qua bệnh suy nhược với đau đầu, đau dạ dày, đau cơ, đau khớp, phát ban da và giảm bạch cầu. Phát ban phục hồi ở điểm vàng và sẩn xuất hiện 3 đến 5 ngày sau khi bắt đầu sốt và nó thường bắt đầu trên thân trước khi lan ra ngoại vi. Sốt xuất huyết đôi khi được gọi là “sốt xương gãy” do các triệu chứng mất khả năng của nó với đau cơ và khớp nghiêm trọng; hoặc “sốt bảy ngày” vì các triệu chứng thường kéo dài trong 7 ngày.
Các bước khác nhau trong vòng đời virus bao gồm:
1) Virus hoàn chỉnh liên kết với các phân tử và thụ thể gắn trên bề mặt tế bào, và được nội hóa thông qua endocytosis.
2) Do độ pH thấp của endosome, glycoprotein của virus làm trung gian cho sự kết hợp giữa màng virus và tế bào, cho phép phân tách virus và giải phóng vRNA vào tế bào chất.
3) vRNA được phiên mã thành một polyprotein được xử lý bởi các protease của virus và tế bào
4) Các protein NS của virus sao chép RNA
5) Sự tập hợp virus xảy ra ở màng lưới nội chất (ER), trong đó protein C và vRNA được bao bọc bởi màng lưới nội chất và glycoprotein để tạo thành các virus chưa trưởng thành.
6) Các hạt virus chưa trưởng thành được vận chuyển qua con đường bài tiết và trong môi trường axit của mạng lưới xuyên Golgi (TGN), sự phân cắt qua trung gian furin của prM thúc đẩy sự trưởng thành của virus.
7) Virus trưởng thành được giải phóng khỏi tế bào.
Các phương thức lây nhiễm dẫn khác
Phương thức chính của việc truyền virus sốt xuất huyết giữa người với người liên quan đến vectơ muỗi. Tuy nhiên, có bằng chứng về khả năng lây truyền từ mẹ (từ mẹ mang thai sang con). Trong khi tốc độ lây truyền dọc xuất hiện thấp, với nguy cơ lây truyền dọc dường như liên quan đến thời gian nhiễm sốt xuất huyết trong thai kỳ. Khi người mẹ bị nhiễm virus sốt xuất huyết khi mang bầu, em bé có thể bị sinh non, nhẹ cân và suy thai.
Triệu chứng sốt xuất huyết
Triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn
Hình thức cổ điển của sốt xuất huyết (DF) được đặc trưng bởi sốt cao, đau đầu, đau dạ dày, phát ban, đau cơ và đau khớp. Sốt xuất huyết nặng, sốt xuất huyết đe dọa đến tính mạng (DHF) và hội chứng sốc sốt xuất huyết (DSS) đi kèm với giảm tiểu cầu, rò rỉ mạch máu và hạ huyết áp. Hội chứng sốc sốt xuất huyết, có thể gây tử vong, được đặc trưng bởi sốc toàn thân.
Các triệu chứng ban đầu của sốt xuất huyết cơ bản và sốt xuất huyết đe dọa đến tính mạng không thể phân biệt được, nhưng sốt xuất huyết đe dọa đến tính mạng có liên quan đến các biểu hiện xuất huyết, rò rỉ huyết tương do tăng tính thấm thành mạch và giảm tiểu cầu (<100.000 tiểu cầu / mm3). Giảm tiểu cầu không nhất thiết chỉ giới hạn ở sốt xuất huyết nặng, và chảy máu nhỏ có thể xảy ra ở nhiễm trùng nhẹ, có thể nặng ở những người bị loét dạ dày tá tràng. Rò rỉ huyết tương được đặc trưng bởi sự cô đặc máu (tăng hematocrit 20%), phát triển cổ trướng hoặc tràn dịch màng phổi.
Hội chứng sốc sốt xuất huyết được phân biệt với sốt xuất huyết đe dọa đến tính mạng bởi sự hiện diện của sự hoạt động tim mạch, xảy ra khi rò rỉ huyết tương vào khoảng kẽ dẫn đến sốc. Hội chứng sốc sốt xuất huyết là một tình trạng gây tử vong với tỷ lệ tử vong cao tới 20%. Các dấu hiệu cảnh báo lâm sàng thường gặp đối với hội chứng sốc sốt xuất huyết bao gồm hematocrit tăng nhanh, đau bụng dữ dội, nôn mửa liên tục và huyết áp kẹt hoặc không đo được huyết áp.
Triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ
Các triệu chứng sốt xuất huyết ở trẻ sơ sinh có thể khó nhận biết do trẻ chưa có khả năng thể hiện, diễn đạt và tương đối tương tự như các bệnh nhiễm trùng thông thường khác ở trẻ em. Do đó, bạn cần phải để ý đến những thay đổi nhỏ trong tâm sinh lý của trẻ để phát hiện sớm tình trạng bệnh:
Sốt cao (trên 38.3° C) hoặc nhiệt độ thấp (dưới 36 ° C) kết hợp với bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Buồn ngủ, mệt mỏi hoặc cáu kỉnh
- Phát ban da (Có thể xuất hiện muộn)
- Chảy máu bất thường (nướu, mũi, bầm tím)
- Nôn nhiều không liên quan thức ăn (ít nhất 3 lần trong 24 giờ)
Ở trẻ em các triệu chứng sốt xuất huyết có thể nhanh chóng trở nên nghiêm trọng, cần được chăm sóc y tế ngay lập tức hoặc nhập viện.
Xét nghiệm sốt xuất huyết
Do chẩn đoán sốt xuất huyết dựa trên các xét nghiệm thường cần một thời gian nhất định, chẩn đoán sơ bộ dựa trên sự kết hợp giữa tiền sử hoạt động và tình hình dịch tễ và các triệu chứng lâm sàng. Tiền sử hoạt động cung cấp thông tin chính có thể loại trừ các bệnh có khả năng đe dọa đến tính mạng khác vì thời gian ủ bệnh của virus sốt xuất huyết là dưới 2 tuần. Chẩn đoán xác định nhiễm trùng virus sốt xuất huyết DENV được thiết lập bằng việc nuôi cấy virus, phản ứng chuỗi polymerase (PCR) hoặc xét nghiệm huyết thanh học.
Nuôi cấy virus đòi hỏi một lượng huyết thanh đủ lớn để phát hiện được virus và trong khoảng thời gian virus sốt xuất huyết DENV có thể được phân lập thành công trong huyết thanh bệnh nhân là ngắn. Virus đạt đỉnh nồng độ trước khi xuất hiện các triệu chứng, sau đó tải lượng virus có thể giảm đáng kể sau khi bệnh nhân tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Hơn nữa, mức độ kháng thể tăng lên gây trở ngại cho việc nuôi cấy virus. Ngoài ra việc nuôi cấy virus cần nhiều thời gian và kĩ thuật nuôi cấy khó khăn, cần nhiều sức lực; vật liệu bệnh nhân truyền nhiễm phải được giữ lạnh, và cần có phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp 3, đòi hỏi phải đào tạo chuyên môn cho nhân viên. Do đó, xét nghiệm này ít khi được ứng dụng trong lâm sàng.
PCR: Các mẫu có thể phù hợp để phân lập virus bao gồm huyết thanh pha cấp; huyết tương; mô khám nghiệm tử thi từ các trường hợp tử vong, đặc biệt là gan, lá lách, hạch bạch huyết và tuyến giáp; và muỗi thu thập trong tự nhiên. Phát hiện vRNA từ huyết thanh, huyết tương hoặc tế bào bằng PCR dựa trên các mồi oligonucleotide đặc hiệu của virus sốt xuất huyết DENV, mặc dù chỉ nhạy cảm ở giai đoạn đầu của bệnh. PCR đặc biệt hữu ích trong các tình huống khi nuôi cấy virus chưa thành công nhưng tuy nhiên phụ thuộc vào việc thu thập mẫu trong giai đoạn triệu chứng.
Tùy chọn chẩn đoán trong phòng thí nghiệm dựa trên sự hiện diện của kháng thể chống virus sốt xuất huyết DENV mà không dựa trên phát hiện trực tiếp virus. Do đó, nó không bị cản trở bởi những hạn chế của nuôi cấy virus và PCR, và thời gian thu thập mẫu có thể linh hoạt hơn. Phản ứng kháng thể IgM kháng virus sốt xuất huyết DENV cấp tính kéo dài trong một vài tuần sau khi bị nhiễm trùng và kháng thể IgG tồn tại trong vài năm. Các globulin miễn dịch (Ig) không dễ bị bất hoạt và không cần các yêu cầu nghiêm ngặt về môi trường như việc lấy mẫu virus trực tiếp. Các kỹ thuật xét nghiệm tương đối đơn giản và có sẵn các bộ chẩn đoán thương mại, trong đó các xét nghiệm dựa trên phát hiện IgM được sử dụng phổ biến nhất trong chẩn đoán thường quy. Hạn chế lớn với các xét nghiệm huyết thanh học là nguy cơ đáng kể cho kết quả dương tính giả do phản ứng chéo tiềm năng với các flavirus khác, ví dụ, tiêm vắc-xin chống lại vi-rút sốt vàng (YFV).
Do những hạn chế của các phương pháp huyết thanh học để chẩn đoán nhiễm trùng cấp tính, các phương pháp thay thế dựa trên việc phát hiện protein NS1 của virus đã được nghiên cứu và phát triển. NS1 có thể được tìm thấy cả ở dạng liên kết bên trong tế bào chủ và ở dạng hòa tan. Lượng NS1 được tiết ra trong huyết thanh bệnh nhân tương quan với tải lượng virus trong máu và lượng mầm bệnh virus sốt xuất huyết. Protein NS1 có thể được phát hiện trong huyết thanh bằng xét nghiệm miễn dịch hấp thụ liên kết với enzyme (ELISA) từ ngày đầu tiên sốt đến ngày thứ 9 sau nhiễm trùng. ELISAs dựa trên NS1 đã trở thành một công cụ chẩn đoán quan trọng cho các mẫu cấp tính khi IgM không thể phát hiện được và ở những cơ sở không có PCR.
Điều trị sốt xuất huyết
Phác đồ điều trị sốt xuất huyết Dengue
Hiện nay, kiểm soát vật truyền nhiễm bệnh là phương pháp duy nhất để phòng bệnh. Do chưa có vaccine đặc hiệu và thuốc điều trị trúng đích nên việc điều trị đặc hiệu cho bệnh nhân sốt xuất huyết chủ yếu là chăm sóc hỗ trợ bao gồm: Nghỉ ngơi tại giường, thuốc hạ sốt và thuốc giảm đau. Hồi sức khẩn cấp bằng truyền dịch tĩnh mạch để bù trừ thể tích nội mạch bị mất ở bệnh nhân shocks sốt xuất huyết là điều kiện tiên quyết; dịch truyền Lactate Ringer đã được chứng minh là có hiệu quả trong sốt xuất huyết vừa phải, tinh bột hoặc dextran đã được đề xuất cho các trường hợp nghiêm trọng hơn. Nên tránh dùng Aspirin và các salicylat khác do làm tăng tình trạng xuất huyết.
Việc thiết kế các phương pháp điều trị mới cho bệnh sốt xuất huyết tập trung vào các giai đoạn khác nhau của chu kỳ nhân lên của virus. Những thay đổi về hình dạng của protein E và tương tác của nó với prM hoặc M là yếu tố chính được y học nhắm vào. Các peptide kháng virus đã được thiết kế và thử nghiệm để ngăn chặn cả sự xâm nhập của virus sốt xuất huyết, cho thấy rằng các peptide chống virus có thể là một hình thức trị liệu sốt xuất huyết đầy hứa hẹn.
Một cách tiếp cận khác để ức chế sự thay đổi cấu trúc của các tương tác protein E-prM là tổng hợp các peptide bắt chước peptide pr của protein M, do đó ngăn chặn phản ứng tổng hợp màng và giải phóng các virion mới được tổng hợp. Enzym Protease cũng là một mục tiêu tiềm năng khác để nghiên cứu phát triển thuốc, vì protease là phổ biến đối với hầu hết các loại virus và thường rất quan trọng để sao chép hiệu quả. Thuốc ức chế protease đối với virus viêm gan C (HCV) cuối cùng có thể được phát triển thêm để ức chế protease DENV NS2B-NS3.
Ngoài ra còn rất nhiều các hướng đi tiềm năng khác cho sốt xuất huyết như: Các chất tương tự nucleoside thường là các tiền chất cần được chuyển đổi thành các dạng chuyển hóa nucleotide chống virus, các liệu pháp dựa trên axit nucleic, antisense DNA hoặc RNA decoy, ví dụ, phosphorodiamidate morpholino oligomers (PMOs), các polysacarit sunfat, Oxit nitric (NO). Do đó, có nhiều lựa chọn để thiết kế phương pháp trị liệu mới cho bệnh sốt xuất huyết. Tuy nhiên, mối quan tâm chính với hầu hết các phương pháp điều trị là chúng không được xác nhận về tác dụng ức chế trên cả bốn loại huyết thanh DENV. Ngoài ra, một số nghiên cứu chưa được kiểm tra trên mô hình động vật và một số thuốc chống siêu vi được báo cáo chỉ được thử nghiệm tại một thời điểm, trước hoặc sau nhiễm trùng trong các hệ thống nuôi cấy mô, do đó cần phải tuân theo các chế độ đa dạng hơn, và các loại tế bào khác nhau.
Dự phòng sốt xuất huyết
Không giống như flavirus khác như virus viêm não Nhật Bản (JEV) và virus viêm não bẩm sinh (TBEV), không có vắc-xin được cấp phép cho bệnh sốt xuất huyết. Tiêm vắc-xin phải bảo vệ chống lại cả bốn loại huyết thanh mà không có khuynh hướng tăng cường phụ thuộc kháng thể (ADE) và đã được chứng minh là khó thiết kế. Gần 80 năm nghiên cứu và phát triển liên quan đến vắc-xin đã trôi qua, và hơn 25 loại vắc-xin DENV độc đáo đã được thử nghiệm trong các thử nghiệm lâm sàng trong thập kỷ qua. Hiện nay, có một số ứng cử viên vắc xin sốt xuất huyết ở các giai đoạn phát triển lâm sàng hoặc tiền lâm sàng khác nhau. Giai đoạn phát triển lâm sàng tiên tiến nhất là một ứng cử viên được phát triển bởi Sanofi Pasteur (CYD-TDV), được đánh giá trong các nghiên cứu lâm sàng giai đoạn II và giai đoạn III. Các nghiên cứu về hiệu quả giai đoạn III của vắc xin này hiện đang được tiến hành ở 31.000 trẻ em và thanh thiếu niên tại 10 quốc gia ở châu Á và châu Mỹ Latinh. Những nghiên cứu đa trung tâm trong nhiều môi trường dịch tễ học này sẽ rất quan trọng để có được dữ liệu về hiệu quả và an toàn, và sẽ làm sáng tỏ thêm về mối quan hệ giữa các phản ứng miễn dịch do vắc-xin gây ra và bảo vệ chống lại bệnh sốt xuất huyết.
Trong thời gian đợi chờ sự xuất hiện của vắc xin, phương pháp dự phòng duy nhất được cho là hạn chế vector gây bệnh. Việc môi trường sống của con người gần với các địa điểm sinh sản của muỗi là một yếu tố nguy cơ đáng kể đối với bệnh sốt xuất huyết cũng như các bệnh khác mà muỗi Aedes truyền. Hiện nay, phương pháp chính để kiểm soát hoặc ngăn chặn sự lây truyền của virus sốt xuất huyết là chống lại các vectơ muỗi. Các phương pháp chủ yếu được thực hiện:
Phòng chống muỗi sinh sản:
- Ngăn chặn muỗi tiếp cận môi trường sống để đẻ trứng bằng cách quản lý và thay đổi môi trường;
- Xử lý chất thải rắn đúng cách và loại bỏ các vật dụng chứa nước thô sơ;
- Đậy kín, đổ hết nước và làm sạch các thùng chứa nước sinh hoạt hàng tuần;
- Áp dụng các biên pháp khử muỗi, bọ gậy thích hợp cho các thùng chứa nước ngoài trời;
Bảo vệ cá nhân khỏi bị muỗi đốt:
- Sử dụng các biện pháp bảo vệ hộ gia đình cá nhân, như màn khi ngủ, thuốc chống côn trùng. Các biện pháp này phải được thực hiện cả bên trong và bên ngoài nhà (ví dụ: tại nơi làm việc / trường học);
- Mặc quần áo dài tay để giảm thiểu tiếp xúc với da với muỗi;
- Nâng cao nhận thức cộng đồng:
- Giáo dục cộng đồng về những rủi ro của bệnh do muỗi truyền;
- Tham gia với cộng đồng để cải thiện ý thức kiểm soát véc tơ lây bệnh bền vững;
Trong giai đoạn bùng phát dịch:
- Các biện pháp kiểm soát véc tơ khẩn cấp như áp dụng thuốc diệt côn trùng;
- Giám sát và giám sát tích cực về thành phần loài cần được thực hiện để xác định tính hiệu quả của các can thiệp kiểm soát;
- Theo dõi tỷ lệ nhiễm virut trong quần thể muỗi, với sàng lọc tích cực;
Ngoài ra, có nhiều nghiên cứu đang diễn ra giữa nhiều nhóm cộng tác viên quốc tế để tìm kiếm các công cụ mới và các chiến lược đổi mới sẽ góp phần vào các nỗ lực toàn cầu để ngăn chặn lây truyền bệnh sốt xuất huyết, cũng như các bệnh do muỗi truyền khác. Việc tích hợp các phương pháp quản lý véc tơ được WHO khuyến khích để đạt được các biện pháp can thiệp kiểm soát véc tơ phù hợp, hiệu quả tại địa phương.
Bị sốt xuất huyết nên ăn gì?
Chế độ ăn uống của bạn có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi của bệnh nhân mắc sốt xuất huyết. Thực phẩm phù hợp có thể giúp bạn phục hồi nhanh khỏi bệnh. Nó cũng sẽ làm giảm các triệu chứng khác nhau của sốt xuất huyết và hỗ trợ cùng với thuốc được khuyên dùng. Dưới đây là một số thực phẩm nên bổ sung và một số thực phẩm bạn cũng cần tránh.
Chế độ ăn dành cho người bị sốt xuất huyết
Khi bị sốt xuất huyết, đảm bảo số lượng tiểu cầu và lượng dịch là điều cần quan tâm hàng đầu. Các thực phẩm giúp bổ sung nước và các dưỡng chất phù hợp nên được bổ sung trong chế độ ăn của bệnh nhân mắc sốt xuất huyết.
Để tăng cường khả năng miễn dịch, điều quan trọng là phải có một chế độ ăn uống cân bằng tốt cho sức khỏe bao gồm tất cả các chất dinh dưỡng và thực phẩm tự nhiên quan trọng.
Bị sốt xuất huyết nên ăn gì?
Nước ép lá đu đủ
Nước ép lá đu đủ là một phương thuốc khá nổi tiếng đối với bệnh sốt xuất huyết. Lá đu đủ có thể giúp bạn điều trị sốt xuất huyết hiệu quả. Nó làm tăng số lượng tiểu cầu của bệnh nhân sốt xuất huyết và cải thiện khả năng miễn dịch. Bạn có thể ép một ít nước ép lá đu đủ và thêm vào một ít nước và uống hai lần hoặc ba lần một ngày để có kết quả tốt h