Ngày nay, nhiều người, nhất là các bạn trẻ rất thường hay thức khuya và coi đó là một thói quen khó bỏ. Tuy nhiên, những tác hại khôn lường của việc thức khuya kéo dài là điều mà không phải ai cũng biết. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho mọi người những tác hại nguy hiểm của thói quen này
Nguyên nhân thức khuya
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thức khuya, tùy thuộc vào lứa tuổi, giới tính mà các nguyên nhân này có thể khác nhau
Thức khuya do các áp lực, căng thẳng quá mức trong cuộc sống:
Một công việc khiến bạn luôn stress và lo lắng, hoặc việc học tập căng thẳng với áp lực điểm số nặng nề có thể chính là nguyên nhân khiến bạn không thể chìm ngay vào giấc ngủ. Người có nhiều mối lo lắng bận tâm cũng thường không thể ngủ sớm.
Do thói quen của người trẻ: chơi game, xem phim, lướt mạng xã hội…
Đây là một nguyên nhân khá phổ biến dẫn đến tình trạng thức khuya của các bạn trẻ hiện nay. Một bộ phim hay kéo dài vài tiếng hoặc chơi game xuyên đêm có thể khiến bạn không hề cảm thấy buồn ngủ. Điều này được lý giải là do ánh sáng của màn hình điện thoại, máy tính và các thiết bị điện tử có thể khiến não không sản sinh ra hormon Melatonin – là tác nhân gây ra hiện tượng buồn ngủ. Kéo dài tình trạng này lâu ngày có thể hình thành nên thói quen thức khuya và sau đó rất khó để đi ngủ sớm trở lại được.
Do sử dụng nhiều các chất kích thích như rượu bia, cà phê, các loại trà gây mất ngủ. Các chất này có thể gây hưng phấn thần kinh, do đó dẫn đến tình trạng rối loạn giấc ngủ và mất ngủ.
Do môi trường sống bị ô nhiễm
Ô nhiễm tiếng ồn ở các khu đô thị lớn có thể là một nguyên nhân gây ra tình trạng thức khuya của nhiều người. Đặc biệt những người sống trong các khu công nghiệp lớn thường xuyên có nhiều âm thanh của máy móc có thể khiến chất lượng giấc ngủ giảm sút, gây ra tình trạng mất ngủ, khó ngủ
Do ảnh hưởng của các bệnh lý trong cơ thể
Phụ nữ thời kì tiền mãn kinh có thể thường xuyên mất ngủ do sự thay đổi của các hormon nội tiết. Ngoài ra, ở người già, cơ thể bị lão hóa và các vấn đề bệnh lý như tim mạch, đau xương khớp, sa sút trí tuệ có thể khiến ông bà khó ngủ hơn, giấc ngủ ngắn hơn và dễ bị đánh thức hơn
Tham khảo thêm: Bệnh mất ngủ: Nguyên nhân, Triệu chứng, Cách khắc phục & Điều trị
Tác hại của thức khuya đối với nam giới
Ở nam giới, việc thường xuyên thức khuya có thể gây ra các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, trong đó có cả các hệ quan trọng như thần kinh, tim mạch, tiết niệu và cả hệ sinh dục
Ảnh hưởng lên da mặt
Việc thức khuya có thể khiến da mặt của cánh mày râu trở nên khô, sần sùi, nổi nhiều mụn và xuất hiện các quầng thâm quanh mắt, điều này khiến bạn trông rất thiếu sức sống và kém tự tin hơn trong cuộc sống.
Hậu quả này xảy ra là do khi thức khuya, các hệ bài tiết trong cơ thể sẽ bị rối loạn, không thực hiện được như bình thường. Nồng độ Cortisol được vỏ thượng thận tiết ra nhiều hơn bình thường sẽ khiến các lỗ chân lông bị bít tắc, da trở nên nhờn rít và dễ xuất hiện mụn hơn. Ngoài ra, việc thức khuya còn khiến da bạn bị mất nước nghiêm trọng, giảm trao đổi oxy ở da khiến da mặt mất cân bằng, khô sạm và xuất hiện nhiều quầng thâm.
Suy giảm trí nhớ
Thói quen thức khuya thường xuyên là một tác nhân gây ảnh hưởng rất lớn đến hệ thần kinh. Bởi sau một ngày làm việc mệt mỏi, hệ thần kinh của chúng ta cần được nghỉ ngơi vào ban đêm để lấy lại được trạng thái tốt nhất. Khi bạn làm việc về đêm hoặc xem phim, chơi game về đêm, hệ thần kinh, đặc biệt là hệ thần kinh giao cảm sẽ phải tiếp tục hoạt động liên tục không ngừng nghỉ, lâu ngày sẽ dẫn đến suy giảm trí nhớ và tình trạng này sẽ càng ngày càng nặng hơn.
Đặc biệt ở nam giới, khi thức khuya các cánh mày râu thường sử dụng cà phê hay hút thuốc để nâng cao tinh thần. Điều này càng khiến hệ thần kinh bị suy giảm và khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải vào ngày hôm sau.
Tăng nguy cơ béo phì
Việc ăn đêm chính là nguyên nhân gây ra nguy cơ béo phì ở những người thường xuyên thức khuya do sự tăng tiết cortisol và hormon gây thèm ăn Ghrelin. Điều này hay gặp hơn ở nam giới do các cánh mày râu thường tiêu hao nhiều năng lượng hơn, nồng độ các hormon được tiết ra cũng cao hơn nên khi “hoạt động về đêm”, các cơn đói sẽ dễ kéo đến khiến bạn phải nạp “dinh dưỡng” vào cơ thể.
Ngoài nguy cơ béo phì, việc ăn khuya còn có thể khiến nam giới bị đau dạ dày do dạ dày không được nghỉ ngơi mà vẫn phải làm việc về đêm, lâu ngày có thể dẫn đến loét dạ dày tá tràng và có nguy cơ mắc ung thư dạ dày.
Tham khảo thêm: Riêng tư: Béo phì là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa
Ảnh hưởng đến tim mạch
Việc hoạt động về đêm khiến hệ tim mạch phải hoạt động gắng sức hơn bình thường, không được nghỉ ngơi nên dễ dẫn đến các nguy cơ về các bệnh lý tim mạch. Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi giấc ngủ của bạn không quá 6 tiếng một ngày, bạn có nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch cao gấp 50% so với người bình thường và nguy cơ bị đột quỵ cao gấp 20%.
Đặc biệt, ở nam giới vào độ tuổi trung niên và cao tuổi, nguy cơ này còn cao gấp nhiều lần khi thức khuya kéo dài so với những người được ngủ đủ giấc
Tác hại lên gan và thận
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trong khoảng từ 23 giờ đến 3 giờ sáng, gan và thận sẽ tiến hành hoạt động bài tiết đào thải các độc tố. Hoạt động này chỉ có thể diễn ra một cách bình thường khi cơ thể đã chìm vào giấc ngủ say
Do vậy, khi nam giới vẫn còn thức trong khoảng thời gian này, gan và thận sẽ không thể hoạt động được bình thường. Gan sẽ không thể thực hiện bài tiết độc tố do phải chia sẻ máu với các cơ quan đang hoạt động khác, từ đó các chất độ chưa được lọc bỏ sẽ đi xuống thận và gây ra gánh nặng cho cơ quan này. Nếu vòng tuần hoàn này diễn ra lâu ngày, các tiểu thùy gan có thể bị tổn thương, thận hoạt động quá tải, từ đó dẫn đến các bệnh lý về gan và thận
Ảnh hưởng lên sinh lý nam giới
Một điều mà các đấng mày râu cần hết sức quan tâm đó chính là việc thức khuya lâu ngày có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến chức năng sinh lý của nam giới. Nguyên nhân của hiện tượng này là do sự suy giảm nồng độ hormon Testosteron trong cơ thể khi thức khuya thường xuyên. Theo một nghiên cứu của Mỹ đã chỉ ra, việc thức khuya liên tục trong 1 tuần có thể khiến nồng độ Testosteron giảm khoảng 15% và còn có nguy cơ tiếp tục giảm tiết nếu thức khuya kéo dài
Testosteron giảm tiết là nguyên nhân chính khiến nam giới không thể hoạt động tình dục theo ý muốn và gây lên suy giảm chức năng sinh lý ở nam giới. Hiện nay, tình trạng rối loạn cương dương ngày càng trẻ hóa do thói quen thức khuya của giới trẻ, điều này ảnh hưởng rất lớn đến đời sống sinh hoạt vợ chồng và hạnh phúc lứa đôi.
Tăng nguy cơ vô sinh
Việc giảm tiết Testosteron khi thức khuya ngoài việc gây rối loạn cương dương còn khiến chất lượng tinh trùng bị giảm sút mạnh. Ngoài ra, thói quen này còn làm gia tăng số lượng kháng thể chống lại tinh trùng ở nam giới, từ đó mà các tinh trùng khỏe mạnh càng tăng nguy cơ bị tiêu diệt.
Chất lượng tinh trùng giảm sút, số lượng tinh trùng yếu ngày càng được sản sinh ra nhiều, lâu dần sẽ không có tinh trùng nào chạm được đến trứng để thụ thai, đây chính là một trong những nguy cơ lớn gây nên hiện tượng vô sinh ở nam giới
Tham khảo thêm: [Đánh Giá] Viên uống tăng chất lượng tinh trùng SpermQ có tốt không?
Tác hại của thức khuya đối với phụ nữ
Đối với phụ nữ, việc thức khuya thường xuyên có thể gia tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến nội tiết và miễn dịch, từ đó khiến tình trạng sức khỏe của cơ thể suy giảm một cách rõ rệt
Thức khuya gây lão hóa sớm
Có được một làn da đẹp, tươi sáng giàu sức sống là một điều vô cùng quan trọng và cũng là ao ước của bao chị em phụ nữ. Tuy nhiên, việc thức khuya thường xuyên có thể khiến điều này trở nên “xa vời”, ngoài ra còn có thể gây ra tình trạng lão hóa sớm, da nhăn nheo thâm sạm thấy rõ khiến chị em mất tự tin trong cuộc sống hàng ngày.
Tình trạng lão hóa sớm xảy ra do khi thức khuya, làn da của chúng ta sẽ không được tái tạo, collagen không được sản sinh, các tế bào không được phục hồi và lớp biểu bì bị ảnh hưởng. Trong khi đó, sau một ngày làm việc căng thẳng, làn da lại phải tiếp xúc với rất nhiều bụi bẩn, ô nhiễm, các loại hóa chất mỹ phẩm nên nếu không được tái tạo phục hồi vào ban đêm, da sẽ ngày càng trở nên thâm sạm, xuất hiện các vết nám, tàn nhang và các nếp nhăn khiến phụ nữ “già trước tuổi” và mất dần sự tự tin
Mất kiểm soát cân nặng
Thức khuya khiến cơ thể cần thêm nhiều năng lượng hơn để có thể duy trì sự tỉnh táo, do đó tình trạng ăn khuya dẫn đến béo phì không chỉ xuất hiện ở nam giới mà các chị em phụ nữ cũng hay gặp phải.
Đặc biệt, ở phụ nữ, đặc biệt là các bạn gái, các loại thức ăn khuya được yêu thích là thức ăn nhanh, các loại thực phẩm giàu đạm và chất béo. Điều này diễn ra thường xuyên sẽ dễ dẫn đến nguy cơ mất kiểm soát về cân nặng, có thể gây lên béo phì và các bệnh lý nguy hiểm cho cơ thể do béo phì gây ra (như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh động mạch vành)
Rối loạn nội tiết tố
Việc thức khuya thường xuyên có thể khiến cơ thể của phụ nữ bị mất cân bằng nồng độ Estrogen và Progesteron, từ đó dẫn đến những rối loạn của hệ nội tiết gây ra các bệnh lý cho cơ thể. Sự rối loạn này có thể khiến chu kì rụng trứng và chu kì kinh nguyệt trở nên thất thường, từ đó khiến việc thụ thai và sinh con trở nên khó khăn hơn những người ngủ đủ giấc hàng ngày. Hơn thế nữa, sự mất cân bằng nồng độ các hormon nội tiết còn có thể là nguyên nhân khiến tỉ lệ mắc ung thư ở những người phụ nữ hay thức khuya cao hơn hẳn người bình thường.
Ngoài ra, việc rối loạn nội tiết tố do thức khuya thường xuyên còn có thể gây ra các biến đổi về tâm trạng như: hay mệt mỏi, dễ trở nên cáu gắt và nhạy cảm hơn quá mức bình thường, tăng nguy cơ stress và các vấn đề liên quan đến tâm lý khác.
Giảm khả năng miễn dịch
Cũng theo các nghiên cứu về hoạt động của các cơ quan, trong khoảng thời gian từ 21 giờ đến 23 giờ, hệ miễn dịch (đặc biệt là bạch cầu Lympho) và hệ nội tiết sẽ tiến hànhđào thải các chất độc, do đó cần cơ thể trong trạng thái yên tĩnh và thư giãn. Sau đó, ở trong giấc ngủ, hệ thống miễn dịch sẽ càng được tăng cường và tái tạo, dẫn đến hiệu quả là sáng hôm sau tỉnh dậy, bạn sẽ thấy mọi sự mệt mỏi biến mất và cơ thể lại tràn đầy năng lượng.
Do đó khi giấc ngủ bị suy giảm, việc thức khuya thường xuyên sẽ dẫn đến giảm khả năng miễn dịch của cơ thể, từ đó khiến phụ nữ dễ mắc phải các bệnh về đường hô hấp (như cảm, ho, nhiễm vi khuẩn virus), sốt virus và các bệnh dị ứng khác
Thức khuya gây ảnh hưởng đến kích thước vòng 1
Thức khuya gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi các chất, gây ra tình trạng mệt mỏi và các chất dinh dưỡng đưa vào cơ thể sẽ không thể được hấp thụ tối đa. Do vậy, sự phát triển của vòng một cũng bị ảnh hưởng, thiếu dưỡng chất lâu ngày khiến kích thước vòng một suy giảm khiến chị em phụ nữ rất lo lắng và mất dần tự tin, nhất là trong quan hệ vợ chồng
Tham khảo thêm: Nên ăn gì? Kiêng ăn gì để tăng vòng 1 nhanh nhất mà không béo?
Rối loạn chu kì kinh nguyệt
Việc rối loạn các hormon nội tiết khi thức khuya kéo dài chính là nguyên nhân hàng đầu ảnh hưởng đến chu kì kinh nguyệt. Hormon Estrogen và Progesteron bị giảm tiếtdo hoạt động của tuyến yên và buồng trứng bị gián đoạn, từ đó khiến trứng không thể phát triển và rụng theo đúng chu kì, dẫn đến kì kinh nguyệt cũng không đều đặn và còn có thể gây ra hiện tượng đau bụng kinh nặng. Điều này không những khiến chị em vất vả, khó khăn hơn mà còn có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản sau này
Tham khảo thêm: Rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì: Nguyên nhân, dấu hiệu & cách điều trị
Tăng nguy cơ mắc phải ung thư vú
Các luồng ánh sáng từ máy tính, điện thoại, đặc biệt từ ánh đèn ban đêm có thể là nguyên nhân khiến nguy cơ mắc ung thư vú ở những người phụ nữ hay thức khuya cao hơn hẳn bình thường. Điều này được chứng minh là do các luồng ánh sáng này có thể ức chế tuyến tùng trong não sản sinh Melatonin, nồng độ Melatonin trong cơ thể giảm xuống thấp sẽ kích thích các tế bào gây ung thư vú phát triển.
Phụ nữ cần thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày và phải thường xuyên kiểm tra tuyến vú của bản thân. Nếu thấy xuất hiện tình trạng vú bị cương cứng, sờ thấy các khối u xung quanh ngực thì nên đến thăm khám ngay các cơ sở y tế để được phát hiện và chữa trị kịp thời
Mất ham muốn
Sự suy giảm nồng độ Estrogen không chỉ gây rối loạn kinh nguyệt mà còn là nguyên nhân khiến phụ nữ giảm ham muốn tình dục do đây là hormon duy trì chức năng sinh lý ở nữ giới.
Ngoài ra, việc thức khuya thường xuyên cũng khiến người phụ nữ luôn cảm thấy mỏi mệt, uể oải, không có hứng thú với mọi việc, kể cả chuyện chăn gối
Thức khuya thường xuyên khiến thị lực suy giảm
Ánh sáng đèn điện vào ban đêm cộng với ánh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại, máy tính là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng suy giảm thị lực ở nữ giới. Đặc biệt, việc nhìn lâu vào màn hình càng khiến cho mắt bị ảnh hưởng.
Hơn nữa, môi trường ban đêm vốn không thuận lợi cho sự điểu tiết của mắt, việc thức không ngủ khiến mắt càng không được nghỉ ngơi khiến cho sự ảnh hưởng này càng ngày càng nặng và có nguy cơ dẫn đến các bệnh lý nặng về mắt nếu diễn ra thường xuyên
Ngoài ra, việc thức khuya không chỉ khiến thị lực suy giảm mà còn làm xuất hiện nhiều các quầng thâm quanh mắt, ảnh hưởng rất xấu đến vẻ đẹp của chị em khi ra đường vào sáng hôm sau
Cách giảm thiểu tác hại của thức khuya
Thức khuya là một thói quen khó bỏ với nhiều người, vì vậy để từ bỏ hoàn toàn thói quen này là một điều không dễ dàng. Do đó, những phương pháp làm giảm thiểu tác hại của thức khuya đang được mọi người hết sức quan tâm
Uống đủ nước: việc thức khuya có thể khiến cơ thể bạn bị mất nhiều nước hơn bình thường, do đó cần phải bổ sung thêm nước để giữ cho làn da tươi tắn và các cơ quan có thể hoạt động tốt hơn
Bổ sung thêm các chất dinh dưỡng vào khẩu phần ăn hàng ngày: điều này sẽ giúp cơ thể có đủ năng lượng mỗi khi thức khuya, tránh tình trạng ăn đêm gây tăng nguy cơ béo phì. Các loại thực phẩm giàu Carbonhydrat, protein chất lượng cao, các loại trái cây giàu vitamin C như cam, bưởi là những thứ nên được bổ sung thêm vào khẩu phần ăn hàng ngày.
Ngoài ra, để tăng cường bảo vệ cho mắt tránh tình trạng suy giảm thị lực, có thể bổ sung thêm các loại quả có màu như: cà chua, bí đỏ, cà rốt, đu đủ chín để cung cấp vitamin A cho mắt sáng khỏe hơn
Cải thiện môi trường phòng ngủ: phòng ngủ nên được chống ồn, chống sáng để nâng cao chất lượng giấc ngủ, Vào ban ngày, nên để cho phòng được thông thoáng, mở cửa sổ cho không khí lưu thông để tăng cường sức khỏe
Thường xuyên tập thể dục, vận động thể dục thể thao để thư giãn tinh thần, tránh căng thẳng, stress.
Ăn bữa sáng đầy đủ: người thức khuya thường sẽ ngủ dậy muộn và bỏ qua bữa sáng. Tuy nhiên đây là một bữa ăn vô cùng quan trọng, cung cấp năng lượng cho não và cơ thể hoạt động trong cả ngày. Vì vậy, một bữa sáng đầy đủ dưỡng chất sẽ là biện pháp cải thiện sức khỏe vô cùng hiệu quả
Thức khuya có chết sớm không?
Có thể khẳng định rằng, người thức khuya thường xuyên có nguy cơ chết sớm cao hơn người bình thường. Khoa học đã chỉ ra rằng tỉ lệ người thức khuya chết sớm cao hơn 10% so với người có giấc ngủ đầy đủ. Điều này là do một loạt các tác hại của việc thức khuya đã gây ảnh hưởng đến tất cả các cơ quan trong cơ thể, khiến chúng hoạt động yếu dần và có nguy cơ dẫn đến ngừng hoạt động bất cứ lúc nào.
Để tránh tình trạng đáng tiếc này, mọi người hãy thay đổi thói quen thức khuya bằng cách dần dần đi ngủ sớm. Có thể bắt đầu bằng việc đi ngủ sớm hơn bình thường 30 phút, rồi 1 tiếng, 2 tiếng, lâu dần sẽ trở về được với nhịp sinh hoạt khoa học bình thường.
